Životinje koje se uzgajaju da bi jednom postale ljudska hrana, lako se razboljevaju. U intenzivnom stočarstvu veliki broj jedinki zguran je na jednom mestu, čekajući svoju smrt, pa nije iznenađujuće da ih mnogo poboljeva. Radi preventive i lečenja, u mnogim zemljama se daju antibiotici u intenzivnom uzgoju. Problem sa antibioticima je taj što učestalim korišćenjem u životinja podstičemo stvaranje otpornih bakterija .


Živinarske farme su jedna od stočarskih proizvodnji sa najvećim brojem jedinki po jedinici površine. Samim time, pravi su inkubator sa gomilom hraniva i pogodnih uslova za razvoj bolesti . U nemačkom živinskom i svinjogojskim sektoru su nedavno izolovani novi sojevi bakterija E. coli i Salmonella enterica , otporni na antibiotike. Ove bakterije otporne na grupu antibiotika karbapenema uzrokuju značajne probleme u uzgoju. Karbapenemi se obično smatraju poslednjom linijom odbrane od po život opasnih bakterijskih oboljenja. Do sada su se koristili za borbu protiv otpornih ESBL i MRSA bakterija. Sve do sada, otpornost na karbapeneme je bio problem uočen samo u ljudskoj medicini. Još je nepoznato kako su ove bakterije postigle otpornost jer se karbapenemi nisu smeli koristiti u stočarskoj industriji. U jednom od analiziranih nemačkih slučajeva, odvodni kanalizacioni kanali su se nalazili u blizini farme. Čini se da su otporni sojevi doslovno bili uduvavani u farmu putem odvodnih kanala. Nemački naučnici smatraju da je rezistencija na karbapeneme upravo na svom vrhuncu.




Piletina i origano

Pileće meso i korišćenje origana ne zvuči kao nova kombinacija. Ipak, reč je zapravo o prerađivačkoj proizvodnji u sklopu koje se koristi origanovo ulje kao dodatak ishrani. Danas na nekim farmama u Pensilvaniji , uzgajivači koriste origanovo ulje kao prirodni antibiotik. Tako npr. već više od tri godine pilići na farmi Bel & Evans dobijaju obrok u koji je umešano ulje origana radi prevencije od bakterijskih infekcija. Vlasnici su više nego zadovoljni, a kupci rado nabavljaju meso uzgojeno bez antibiotika.




Šta kaže nauka?

Čak je i nekim istraživanjima utvrđeno jače antibiotsko delovanje origanovog ulja nego kod samih antibiotika. Tako je u kasnim devedesetim, jedna poznata farmaceutska industrija sprovodila testiranje jednog svog proizvoda izrađenog na bazi origanovog ulja. Radovima je upoređeno antibiotsko delovanje origanovog ulja i četiri druga antibiotika u borbi protiv E. coli kod prasadi. U sve četiri grupe testiranih životinja, proizvod dobijen na bazi origanovog ulja je ispoljio jače delovanje. Kasnije nisu mogli ponoviti rezultate ove studije. Ostaje pitanje da li veliki proizvođači veterinarskih i farmaceutskih proizvoda stvarno ne mogu ponoviti ovakve rezultate, ili možda ne žele. Jer ako bi se otkrilo da esencijalno ulje od origana deluje efikasno na antibiotike, svako od nas bi ga lako mogao proizvesti i tako uštedeti.


Ipak, i neka druga istraživanja pružaju nadu. Jedno je sprovedeno na farmi u državi Mejn i utvrđeno je da origanovo ulje štiti koze i ovce od unutrašnjih parazita .


Odvojenim istraživanjem u Univerzitetskom medicinskom centru Džordžtauna utvrđeno je da miševi inficirani sa Staphilococcus bakterijom, a hranjeni origanovim uljem žive dvostruko duže nego oni hranjeni maslinovim ulje i karvakrol (potencijalna antibiotska supstanca u origanu) i deset puta duže od onih hranjenih samo s maslinovim uljem.


U naučnom radu objavljenom 2011. godine (Mathouthi N. i sur. (2011): Use of rosemary, oregano, and a commercial blend of essential oils in broiler chickens: In vitro antimicrobial activities and effects on growth performance. Published online before print November 7, 2011, doi: 10.2527/jas.2010-3646 J ANIM SCI March 2012 vol. 90 no. 3 813-823) autori istražuju antibakterijska svojstva ruzmarinovog, origanovog esencijalnog ulja i komercijalne mešavine ulja. Dolaze do sledećih nepotpunih zaključaka, origanovo ulje ispoljava jača antibakterijska svojstva od ruzmarinovog i to na više vrsta bakterija, antibakterijsko delovanje esencijalnih ulja nije uzrokovano samo jednim sastojkom u ulju već kombinacijom više njih,
antibakterijsko delovanje origanovog ulja, osim o podneblju i varijetetu origana, najviše zavisi o sadržaju karvakrola i timola, origanovo ulje ima selektivno antibakterijsko delovanje.


I rad iz 2012. godine ( Jae-Young Choi i sur. (2012): Antimicrobial activity of lemongrass and oregano essential oil against standard antibiotic resistant Staphylococcus aureus and field isolates from chronic mastitis cow. International Journal of Phytomedicine, Vol.4, No.1) otkriva antibiotski potencijal origanovog ulja.



Zaključak

Evo zašto probati dodavanje origanovog ulja u ishrani stoke :

- broj potrošača koji su skloniji kupovati meso proizvedeno bez antibiotika svakim je danom sve veći i veći,

- patogeni ne razvijaju otpornost na delovanje esencijalnih ulja,

- uništiće bakterije urinarnog trakta i gljivice što antibiotici ne mogu,

- prema dosadašnjim rezultatima testova čini se da origanovo ulje ne ubija dobre mikroorganizme u crevnoj flori,

- origano je lako dostupan ( Origanum vulgare-divlji mediteranski i Thymus capitatus), a origanovo ulje nije teško nabaviti ili proizvesti,

- rok upotrebe origanovog ulja je duži nego rok upotrebe komercijalnih antibiotika,

- takve farme na kojima se proizvode proizvodi bez upotrebe antibiotika, uživaju finansijske blagodati zbog interesa ekoloških kupaca.


Vratimo se korenima i dajmo životinjama ono najbolje iz prirode, jer tek na taj način možemo proizvesti zdrav proizvod . Budućnost borbe protiv patogena u veterini možda nije u pronalaženju novih antibiotika, nego baš suprotno - korišćenju materija dostupnih u prirodi.




Vesna Mijat



Tekst preuzet sa https://www.agroklub.com/